Probiotica kunnen kans op atopisch eczeem bij kinderen verkleinen

Kans op allergie neemt toe als ouders allergisch zijn

De kans dat een kind een allergie ontwikkelt neemt toe met 30-70% naarmate een van de ouders, of beiden, zelf allergisch zijn. Van alle kinderen die op jonge leeftijd last krijgen van atopisch eczeem, ontwikkelt bijna de helft ook andere allergische aandoeningen, zoals voedselallergie, astma of hooikoorts. Dit wordt de zogenaamde ‘atopische mars’ genoemd.

‍

Disbalans immuunsysteem speelt mogelijk een rol

Vermoed wordt dat atopisch eczeem ontstaat door onder meer een disbalans in het immuunsysteem, met name in de zogenaamde T-cellen. Het lijkt erop dat er meer Th2-cellen worden aangemaakt dan Th1-cellen. Dit zorgt voor een verhoogde productie van de cytokines IL-4, IL-5 en IL-13, die op hun beurt de productie van IgE stimuleren. IgE zorgt ervoor dat er histamine vrijkomt in het lichaam, met een allergische reactie als gevolg.

‍

Probiotica kunnen disbalans herstellen

Bepaalde probiotica kunnen, net als de darmmicrobiota, het immuunsysteem beïnvloeden en zowel bij toediening tijdens de zwangerschap, tijdens borstvoeding of aan de zuigeling de kans op atopisch eczeem verkleinen. Zo kunnen probiotica bij zwangeren bijvoorbeeld zorgen voor een toename van interferon-gamma, een eiwit dat een rol speelt bij een goede Th1/Th2-balans. Tijdens het geven van borstvoeding kunnen probiotica zorgen voor meer IgA en TGF-bèta (twee stoffen van het immuunsysteem), die onder meer de mucosale immuniteit in de darmen reguleren. De mucosale immuniteit helpt te beschermen tegen allergie. En wanneer een baby direct na de geboorte probiotica krijgt, wordt de kolonisatie van de darmen en de darmbarrièrefunctie verbeterd, zodat minder schadelijke stoffen door de darmen geabsorbeerd worden.

‍

Welk type probioticum en wijze van toediening zijn effectief?

De diverse wetenschappelijke onderzoeken die gedaan zijn naar het effect van probiotica bij atopisch eczeem gebruiken echter verschillende soorten probiotica, en verschillende manieren en duur van toediening, waardoor het lastig is om helder te krijgen wat nu het beste werkt. Daarom verzamelde een groep Australische wetenschappers alle degelijk uitgevoerde onderzoeken naar probiotica bij atopisch eczeem die gepubliceerd zijn tussen 2008 en 2018. De gegevens uit al deze onderzoeken werden vervolgens opgesplitst in 5 groepen:

1) Probiotica tijdens zwangerschap, borstvoeding en voor de baby.

2) Probiotica tijdens de zwangerschap en voor de baby.

3) Probiotica tijdens de zwangerschap en borstvoeding.

4) Probiotica alleen tijdens de zwangerschap.

5) Probiotica alleen voor de baby.

Ook werd gekeken naar het aantal bacteriestammen in de gebruikte probiotica en of het risico dat de baby eczeem zou ontwikkelen hoog of normaal was.

‍

Multispecies meest effectief

Alleen in de eerste twee groepen werd een duidelijk effect van probiotica gevonden, waarbij de kans op het ontwikkelen van eczeem in groep 1 (probiotica tijdens zwangerschap, borstvoeding en voor de baby) het meeste afnam ten opzichte van de controlegroep, namelijk met 25%. Daarnaast bleken probiotica met verschillende bacteriestammen (multispecies) beter te presteren dan probiotica met maar één soort bacterie. Probiotica konden bovendien het risico op eczeem verkleinen bij zowel kinderen met een hoog als bij kinderen met een normaal risico op eczeem. Het effect was bij de groep met een hoog risico wel iets groter (24% reductie) dan bij de groep met een laag risico (21%).

Op basis van deze uitkomsten kunnen probiotica gerichter ingezet worden om de kans op het ontwikkelen van atopisch eczeem te verkleinen. Hierbij zou vooral een multispecies probioticum gebruikt moeten worden, zowel door de moeder tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding en door de zuigeling in de eerste maanden na de geboorte.

‍

Referentie

Amalia, N., Orchard, D., Francis, K. L., & King, E. (2020). Systematic review and meta‐analysis on the use of probiotic supplementation in pregnant mother, breastfeeding mother and infant for the prevention of atopic dermatitis in children. Australasian Journal of Dermatology, 61(2), e158-e173.

‍