24
December
2019

Probiotica bij antibioticagebruik ter preventie van C. difficile-infecties

Verschillende systematic reviews laten zien dat toediening van probiotica kan helpen om het risico op CDI te verlagen.

Antibioticagebruik levert een verhoogd risico op het ontwikkelen van Clostridium difficile-infecties (CDI) op, met name bij risicogroepen zoals (zieke) ouderen. Verschillende systematic reviews laten zien dat toediening van probiotica kan helpen om het risico op CDI te verlagen, maar deze maatregel is nog niet opgenomen in de richtlijnen.1

Amerikaans onderzoek

Een groep Amerikaanse onderzoekers voerde een nieuwe systematic review met meta-analyse uit.2 In de systematic review werden 19 RCT’s geïncludeerd met in totaal 6.261 deelnemers (3.277 kregen probiotica, 2.984 kregen een placebo of ‘usual care’). De geïncludeerde onderzoeken betroffen uitsluitend volwassenen die in een ziekenhuis waren opgenomen. De gemiddelde leeftijd van de groepen was respectievelijk 68 en 69 jaar.

Mono- en multispecies

Er werden 12 verschillende producten onderzocht die 4 probiotische species (soorten) bevatte (Lactobacillus, Saccharomyces, Bifidobacterium en Streptococcus), zowel alleen (monospecies) als in combinatie (multispecies). Het moment waarop met de probiotica gestart werd, varieerde van dag 1 (dus op dezelfde dag dat er met antibiotica begonnen werd), tot zeven dagen na de start van de antibioticakuur.

Probioticagroep versus controlegroep

De incidentie van CDI was significant lager in de probioticagroep (1.6%) dan in de controlegroep (3.9%) (p<0,001) met een RR van 0.42 (95% CI: 0,30-0,57, p<0,001). Dit is een afname van 50%. Subgroep analyse liet zien dat alleen het moment waarop begonnen werd met probiotica van grote invloed bleek te zijn op het ontwikkelen van CDI: Wanneer in de eerste twee dagen van de antibioticakuur gestart werd met probiotica, was de RR 0,32 (95% CI 0,22-0,48), werd echter op een later moment gestart, dan was de RR 0,70 (95% CI 0,40-1,23) en nam de effectiviteit dus af. Daarnaast bleek inname van probiotica niet te leiden tot meer bijwerkingen (adverse events).

Referenties

1. LCI-richtlijn Clostridium difficile - www.rivm.nl
2. Shen, Nicole T., et al. "Timely use of Probiotics in Hospitalized Adults Prevents Clostridium difficile Infection: a Systematic Review with Meta-Regression Analysis." Gastroenterology (2017).

4
January
2017

CDI

Antibiotica

Ouderen

probiotica