31
December
2019

Oppassen voor langetermijneffect antibiotica

Een mogelijke langetermijneffect van antibiotica is gewichtstoename, dat lijkt uit een recente studie.

“Antibioticum schopt darmflora muizenpup blijvend door de war”, kopt de Volkskrant. Eerder was aangetoond bij muizen dat antibiotica het risico op obesitas verhoogt. Muizen kregen in de eerste vier weken na de geboorte penicilline toegediend. De verstoring van de darmmicrobiota leek van korte duur, maar op langere termijn werden de behandelde muizen aanzienlijk zwaarder dan hun soortgenoten.

Hoger vetpercentage

Voornamelijk het vetpercentage was hoger. Voorwaarde was wel dat er calorierijk werd gegeten [1]. Onderzoeksleider Martin Blaser benadrukte dat antibioticagebruik wellicht niet de obesitasepidemie kan verklaren, maar dat het een aanzienlijke rol speelt. Ook werd aangetoond dat de oorzaak van de gewichtstoename een veranderde samenstelling van darmbacteriën was. Steriele muizen die deze darmbacteriën ontvingen door transplantatie werden ook dikker dan hun soortgenoten [1].

Realistische antibioticatherapie

De aanvankelijke kritiek op deze studie was dat de dosering niet realistisch was, omdat kinderen niet langdurig een lage dosering antibiotica krijgen zoals in de studie gebruikt werd. Nu is er een nieuwe studie verschenen waarin realistische antibioticatherapie werd gebruikt. Wederom trad er een verandering op in de samenstelling van de microbiota, ontwikkelden de muizen die antibiotica hadden ontvangen zwaardere botten en werden ze in het geheel zwaarder. Daarnaast traden ook langere termijn veranderingen op in de lever. Tientallen genen in de lever werden iets anders gereguleerd, wat duidt op een systemisch effect op de stofwisseling, aldus de onderzoekers. [2].

Vervolgonderzoek

Muizen verschillen aanzienlijk van mensen, maar het is een belangrijke eerste stap. Hoogleraar microbiologie Willem de Vos benadrukt dat het van belang is dat er snel vervolgonderzoek wordt uitgevoerd onder kinderen.

Referenties

1. Cox et al. Altering the intestinal microbiota during a critical developmental window has lasting metabolic consequences. Cell. 2014: 158(4): 705–721
2. Nobel et al. 2015. “Metabolic and Metagenomic Outcomes from Early-Life Pulsed Antibiotic Treatment.” Nature Communications 6(May): 7486.
4
January
2015

Antibioticaresistentie

Antibiotica

Kinderen

Obesitas